Prokrastynacja – odkładanie wszystkiego na później może być objawem poważnych zaburzeń

Z tym niepozornym problemem zmaga się wiele osób. Sprawdź, czym jest prokrastynacja i dlaczego nie wolno jej ignorować. W tym poradniku znajdziesz wiele przydatnych informacji.

Czym jest prokrastynacja?

Prokrastynacja to dobrowolne zwlekanie z realizacją zamierzonych działań pomimo świadomości pogorszenia się sytuacji. Początkowo jest to związane z poprawą samopoczucia. Wówczas pojawia się ulga i radość, gdyż natychmiast nie trzeba angażować się w zadania. Do tego dochodzi złudzenie, że lepiej wykonać coś później. Gdy nadejdzie moment zrobienia czynności odłożonych w czasie, pojawia się stres i strach. Dzieje się tak, szczególnie gdy zadania muszą być wykonane w danym terminie.

Odkładanie ważnych czynności na później bardzo przeszkadza w życiu rodzinnym i zawodowym. Niekiedy może doprowadzić do dużych strat finansowych. Pomimo zauważalnych problemów trudno jest zmienić schemat zachowań.

Jeżeli odkładanie wszystkiego na później stanowi ciągły problem, można zauważyć różne objawy. To podenerwowanie, rozkojarzanie, bezsenność czy ból głowy. Prokrastynacja bywa związana z poważnymi zaburzeniami psychicznymi. Dlatego takiej tendencji nigdy nie wolno lekceważyć, lecz skontaktować się ze specjalistą.

Prokrastynacja – a ADHD i nerwica

Osoby z ADHD bardzo często mają problemy z planowaniem działań, koncentracją oraz wykonywaniem trudnych bądź monotonnych zadań. W dodatku bardzo łatwo się denerwują. Objawom towarzyszą skłonności do zapominania o codziennych sprawach, co wiąże się z nieprzestrzeganiem założonych terminów. To oznacza, że ADHD może wywoływać prokrastynację. 

W tym przypadku pomocna jest terapia poznawczo-behawioralna. Dzięki temu dużo łatwiej jest wyeliminować błędne zachowania oraz wprowadzić te, które ułatwią zarządzanie czasem. Wsparcie dobrego eksperta będzie wręcz nieocenione.

Bardzo często powodem odkładania czynności na później jest nerwica lękowa. Osoby dotknięte tym problemem zmagają się z ciągłym niepokojem. Troska o zdrowie, bezpieczeństwo oraz rodzinę zajmuje im tak wiele czasu, że nie starcza go już na terminowe wykonywanie zadań. To prosta droga do prokrastynacji.

Jeżeli za odkładanie rzeczy na później odpowiada nerwica, można zauważyć bezsenność, drażliwość, zmęczenie, napięcie, nadmierną potliwość, a także arytmię serca. Przy leczeniu nerwicy pomaga psychoterapia, lecz czasami niezbędne jest wsparcie farmakologiczne. Najczęściej pomoc specjalistów jest skuteczna, dlatego warto zgłosić się do poradni jak najszybciej.

Prokrastynacja depresja

Depresja stanowi grupę poważnych zaburzeń psychicznych. Osoby z tym problemem często są przygnębione i brakuje im nadziei na lepszą przyszłość. Charakterystyczne symptomy to ciągły brak energii i trudność w wykonaniu nawet bardzo prostych zadań. Czynności nie tylko odkładane są na później, ale często również ignorowane.

Chociaż świadomość społeczna rośnie, osoby z depresją nadal często są nierozumiane. Ponadto bliscy mogą traktować te zaburzenia jako zwyczajne zmartwienia, które niekiedy dotyczą każdego z nas. To tylko pogarsza sytuację.

Depresji nigdy nie można lekceważyć, lecz błyskawicznie reagować na wszelkie objawy. Taki stan może doprowadzić nawet do samobójstwa. Za każdym razem konsultacja ze specjalistą jest konieczna. Psychiatra może wprowadzić leki, a także indywidualną lub grupową terapię. To skuteczne metody, które pozwalają pokonać depresję i ponownie cieszyć się komfortem życia.

Odkładanie zadań przy zaburzeniach obsesyjno-kompulsywnych

To zaburzenia pokrewne z depresją czy nerwicą. Problemy nie pozwalają odczuwać zadowolenia z prawidłowo wykonanych zadań. Podobne odczucia towarzyszą osobom, które dążą do nadmiernego perfekcjonizmu. Gdy wciąż jest coś do poprawienia, trudno być zadowolonym.

Osoby z zaburzeniami kumulują w sobie wiele negatywnych odczuć. Często towarzyszy im poczucie bezsilności, gonitwa negatywnych myśli czy powtarzanie czynności odruchowych (np. układanie przedmiotów czy sprzątanie). Czynniki te nie pozwalają zająć się ważnymi sprawami i dokończyć zadań w terminie.

W tym przypadku również wprowadza się leki oraz terapię poznawczo-behawioralną. Niekiedy wskazana jest także praca w grupach.

Prokrastynacja a przemęczenie

Z przemęczeniem zmaga się dziś wiele osób. Stan ten jest związany z nadmiarem zadań, dużą odpowiedzialnością i stresem. Te czynniki w krótkim czasie mogą prowadzić do drażliwości, irytacji czy bezsenności. W takim stanie bardzo trudno skupić się na wykonywanych czynnościach, co skutkuje odwlekaniem zadań.

Pozornie przemęczenie nie jest tak poważne, jak wymienione wyżej problemy. Natomiast objawów nigdy nie można lekceważyć. W przeciwnym razie nietrudno o poważne konsekwencje w postaci różnych chorób autoimmunologicznych (np. reumatoidalne zapalenie stawów, choroba Hashimoto czy cukrzyca). Ponadto przemęczenie często prowadzi do depresji, miażdżycy czy zawału serca.

Walce z przemęczeniem sprzyja nauka asertywności oraz delegowanie zadań innym osobom. W dodatku należy pamiętać o regeneracji i znaleźć czas na rozwój swoich pasji. Równie ważna jest prawidłowo zbilansowana dieta, aktywność fizyczna i prawidłowa długość snu.

Jak walczyć z prokrastynacją?

Dziś odkładanie na później to symbol naszych czasów. Żyjemy szybko, a przy tym musimy zmagać się z wieloma zadaniami. Gdy tak się dzieje, niezwykle trudno jest znaleźć czas na relaks. To duży błąd, który może kosztować wiele zdrowia. Brak optymalnej ilości wypoczynku może doprowadzić do bardzo poważnych schorzeń. Na szczęście istnieje kilka skutecznych sposobów, które pozwolą walczyć z prokrastynacją.

Przede wszystkim należy postawić sobie pytanie – dlaczego przekładamy zadania na później oraz jakie są przyczyny tej tendencji. Być może obowiązki nawarstwiają się i nie sposób zrealizować ich w terminie? To oczywiście tylko jeden z wielu powodów.

Jeżeli odkładanie czynności na później związane jest z brakiem chęci, a nie zaburzeniami psychicznymi, warto skorzystać z kilku technik, które poprawią efektywność pracy. Doskonałym przykładem jest podział czasu na mniejsze i łatwiejsze etapy oraz ograniczenie rozrywek w czasie wykonywania zadań. Umiejętne zarządzanie czasem pozwoli Ci łatwo poradzić sobie z zadaniami, które wcześniej trwały bardzo długo. Kluczowe znaczenie ma również komfort snu. Wybór odpowiedniej kołdry obciążeniowej, poduszki i materaca pozwoli Ci cieszyć się regenerującym wypoczynkiem.

Będzie to bardzo ważne w pracy projektowej, w której liczy się przestrzeganie umówionych terminów. Chociaż na początku trudno będzie pozbyć się starych nawyków, po pewnym czasie z łatwością wprowadzisz dobre praktyki w życie. Przekonało się o tym wiele osób, które pracują nad prawidłowym zarządzaniem czasem i odnoszą coraz większe sukcesy zawodowe.

Jeżeli podejrzewasz, że przyczyną prokrastynacji są zaburzenia psychiczne, koniecznie zgłoś się do specjalisty. Szybka diagnoza takiego stanu, pozwoli łatwiej osiągnąć równowagę psychiczną i cieszyć się sukcesami na polu zawodowym i osobistym.